Jaarfeesten in Samon Coven

 

 

Samon Coven organiseert open jaarfeesten. Iedereen die wil deelnemen is welkom. 

 

De jaarfeesten starten altijd met het trekken van een cirkel rond de groep en het verwelkomen van de vier elementen in de cirkel. Daarna wordt een tekst voorgelezen die het thema van het jaarfeest verduidelijk en de deelnemers in de juiste sfeer brengt. We proberen elk feest een muzikaal onderdeel rond het feest te organiseren. Ook een wetsverbranding hoort bij elk jaarfeest, zodat je met de energie die in de tijd van het jaar heerst en die de groep opwerkt, je wens kracht kan bijzetten. We doen ook altijd een voorstellen waarbij een bepaald aspect van deze tijd van het jaar extra in de aandacht komt. 

Na het ritueel verzamelen we rond de tafel en genieten we van een heerlijk driegangen menu. Koffie, thee en water is ook altijd voorzien. Frisdrank en andere dranken kan je ter plaatse bijkopen als je dat wil. 

Kostprijs voor dit alles is 36 euro en maakt je inschrijving definitief. Wil jij informeren rond het volgende jaarfeest of wil je graag deelnemen? Mail dan naar samonvzw@gmail.com

 

Wees welkom en blessed be!

 

Algemene info over de jaarfeesten:

Samhain

 

Alles in de natuur maakt zich op voor de komende winter. Bomen en planten laten hun bladeren vallen en trekken hun rappen terug naar de kern om te overleven. Zaden vallen op de grond en blijven daar liggen tot na de winter. Het landschap kleurt hierdoor geel, bruin en rood. Als de zon erdoor komt wordt alles in een gouden gloed verlicht en geeft het een prachtig zicht. Maar evengoed zijn er dagen dat de zon zich niet laat zien en dat zijn dan de donkere, grijze dagen waar nevelslierten zich tussen de bomen bewegen.

Dieren trekken zich terug onder de grond en zoeken een veilig nest op. Ze hebben voorraden verzameld om de winter door te komen. Insecten verstoppen zich onder schors en bladeren. Ze kruipen samen voor de warmte die ze nodig hebben. Vogels vliegen naar het zuiden of kruipen in hun pels.

Paddenstoelen barsten uit hun vliezen en komen tevoorschijn uit vochtige grond. Ze verspreiden hun typische geur die zich vermengd met de geur van verrotting op de bosgrond.

De duisternis doet zijn intrede en doet het leven zich terugtrekken in de schoot van moeder aarde. Daar  wacht het zijn tijd af om opnieuw beginnen te groeien en te bloeien.

Samhain is de naam van het feest dat de Kelten vierden in de nacht van 31 oktober op 1  november. Het feest betekende het definitieve einde van de zomer en luidde het begin van de winter in. Voor de landbouwers betekende dat het binnenhalen van de dieren van de weide naar de stallen, het slachten van het overtollige vee om het te drogen of te pekelen voor de wintermaanden. Ook noten en vruchten die nog aan de bomen hingen, moesten nu binnengehaald worden. De kelten geloofden dat je na Samhain niets meer mocht oogsten, dat moest vergaan in de natuur.

Het betekende voor de Kelten langs de andere kant ook het begin van de wenteling van het jaar. De Kelten telden hun jaren in winters, alle leven begon immers in het donker. Een zaadje kiemde in de donkere aarde om dan verder te groeien naar het licht.  Voor de mensen van de oude religie is het ook de nacht dat de Godin de onderwereld betreedt en we de droomtijd binnengaan.

Samhain is ook de periode in het jaar bij uitstek om in contact te komen met de overledenen. Gedurende deze periode heeft er immers een vreemdsoortige overlapping tussen de reële wereld en de irreële wereld plaats. Het is alsof twee cirkels elkaar gedurende enige tijd overlappen. Het gevolg hiervan is dat de levenden een zeker contact met de overgeganen kunnen maken. Dit is iets dat in het Christendom is overgenomen, waardoor dat Allerheiligen en Allerzielen zich ook situeren in deze periode.

Samhain wordt de laatste jaren op de populaire manier gevierd als Halloween. De Kelten meenden dat overleden familieleden de weg naar huis konden vinden naar huis. Daarom zetten ze brandende toortsen aan de muren van de begraafplaatsen en aan hun huizen. Tegelijk werden maskers en vermommingen gedragen zodat boze geesten hen niet zouden herkennen. Ze verfden hun gezicht en droegen hun kleren binnenstebuiten. Voor het raam werden rapen gezet met daarin brandende kaarsen, zodat de boze geesten werden afgeschrikt. Om het allemaal wat makkelijker hanteerbaar te maken heeft de pompoen de taak van de rapen overgenomen.

 

Yule

 

Yule is het midwinterfeest. Het is de langste nacht van het jaar. Het wordt gevierd als het feest van het licht. De Kelten vieren met Yule het midden van de winter. De Germanen noemden het midwinterfeest Jul. Men at en dronk tijdens dit feest en maakte veel kabaal om de wintergeesten te verdrijven. De mensen liepen joelend door de staten, staken grote wielen in brand en rolden die over de velden. Dit symboliseerde de zon.

In de kille, donkere aarde zit het nieuwe groene leven klaar. Het wacht op een sein van de natuur, dat echter nog een tijdje uitblijft. Buiten gebeurt er weinig. De hulst en de klimop hebben als enige struiken op dit moment in het jaar bessen en zijn dan ook een welkome afwisseleng, voor de sombere kaalheid van de rest van de natuur. In de bomen in de verte kan je de maretak zien hangen. Mensen zijn in de weer met sparren om die binnen te halen en op te tuigen. Ze worden versierd met lichtjes, in afwachting van de terugkeer van de zon.

De lichtboom, die we tegenwoordig kerstboom noemen, was de midwinterboom. Dit was een eik die in brand werd gestoken als offer aan de lichtgod. Dit is waarschijnlijk één van de oudste vuuroffers De vroegste mensen hadden het vuur immers van de goden gestolen, toen ze brandende takken van een door de bliksem getroffen boom meenamen. Om de goden gunstig te stemmen en hen te danken voor de gave van het vuur, schonken ze het vuur geregeld aan de goden terug. Ze bezorgden het vuur waar ze het gehaald hadden, namelijk bij de boom. Die vuuroffers evolueerden van brandende bomen, naar bomen waarin lichtjes brandden.

 

Imbolc

Imbolc geeft het begin aan van de laatste wintermaand. Het weer kan rond deze periode alle kanten uit. Soms ligt er sneeuw en is het guur en koud buiten, soms hangt de geur van de lente al in de lucht. De dagen zijn zichtbaar aan het lengen en de sapstroom in de bomen komen tot leven. Knoppen beginnen zich te ontwikkelen. De hazelaar heeft katjes aan zijn takken hangen, evenals de els. De zon begint stilaan meer kracht te krijgen en verwarmt de aarde en de onderste luchtlaag. Sneeuwklokjes worden wakker en op sommige boerderijen worden de eerste lammeren geboren. De energie die in de lucht zit is er eentje van de hoop op de lente. Het gevoel dat de donkere maanden voorbij zijn en het groeien weer kan beginnen. Bij de Kelten werd Imbolc vertaald als ‘in de buik’. De buik van moeder aarde bolt en vanbinnen schopt het nieuwe leven tegen de wand.

Het is ook de dag van de Keltische Godin Bridget, de godin van het vuur, de genezing en de smeedkunst. Bridget is ook een drievoudige godin. Haar naam betekent hooggeplaatste en zij wordt soms beschouwd als de drie zusters of als de maagd, de moeder en de oude vrouw. Tijdens Imbolc viert men het maagdelijke aspect van Bridget en haar eerste gemeenschap met de God van het licht. Dit feest is dus ook een vuurfeest waarbij vuren branden op de bergtoppen om het licht en de warmte te verwelkomen en aan te moedigen.

Om Imbolc echt goed te begrijpen moet je duizenden jaren terug in de tijd gaan en je voorstellen dat je leeft in een hut van leem en hout. Je huis bestond uit één grote leefruimte waar je samen met je partner, je kinderen, je ouders, schoonouders, broers, zussen, ooms, tantes, neven en nichten leeft. Buiten is het koud en ligt de sneeuw voor de deur. Gelukkig moet je niet naar buiten om de dieren eten te geven, want die verblijven bij het gezin in het huis. Je hebt gelukkig voor een voorraad eten gezorgd door voedstel te zouten bij de oogst. De sneeuw smelt je en dat is je drinken. Na de lange winter begint het nu toch moeilijker te worden. Je zit al maanden met dezelfde mensen in een kleine ruimte, het voedsel begint stilaan op te raken, ziektes gaan rond. Het is belangrijk om je dieren in leven te houden, maar ook daar raken de voorraden stilaan van uitgeput. Zonder dieren heb je immers geen trekkracht bij het ploegen, geen vlees van de jongeren, geen melk om te drinken, geen wol voor kleren. Imbolc is het feest dat deze periode afrondt. Het geeft de tijd aan dat de schapen lammeren (na vijf maanden drachtig geweest te zijn vanaf de herfst) en dus melk geven, de sneeuw begint te smelten en de deuren open kunnen en het huis verlucht kan worden. Het is ook de viering dat je eindelijk weer naar buiten kan en niet meer op elkaar gepropt hoeft te zitten.

 

Ostara

 

Ostara is de lente-evening of de voorjaarsequinox, de dag waarop licht en duisternis in evenwicht zijn. De dag en de nacht duren op dit moment even lang. Het licht overwint het wel van de duisternis, want het lichtjaar breekt aan.

In deze periode van het jaar verschijnen de eerste, zachte lentekleuren in het landschap. Bloesems tonen hun eerste kleurenpracht en de eerste groene blaadjes laten zich langzaam zien. Vanaf nu gaat de scheppingskracht als een lopend vuurtje door de bos en wei. Vlinders ontwaken, geiten lammeren en padden beginnen aan hun trek. Heel veel voorjaarsbloemen zijn geel. Zou houden van de prille gele voorjaarszon die moet opboksten tegen het laatste restje van de winter.

In de oude volksgeloven werd de voorjaarsequinox in verband gebracht met de lentegodin. Deze lentegodin werd Eastre, Eostar of Ostara genoemd. Als godin van de dagenraad is ze ook een vruchtbaarheidsgodin die voor het prille leven zorgt.

Het ei staat bij Ostara centraal. Het is het oeroude symbool voor vruchtbaarheid en nieuwe levenskracht. In heel wat scheppingsverhalen ontstaat de wereld uit het ei. Onze voorouders vierden de werdergeboorte van de natuur door elkaar eieren te geven als geschenk. Gekleurde en versierde eieren zijn van alle tijden. Je vind ze bij de Egyptische farao’s, bij de Chinezen en bij de Perzen. Vooral in Slavische landen was het beschilderen van eieren lange tijd een ritueel gebruik. Tijdens het schilderen werd er gebeden en werden spreuken en magische bezweringen over de eieren uitgesproken.  Zieken hingen zo een ei aan hun hals, de eieren werden begraven op het veld.

 

Beltane

 

Beltane is samen met Samhain, één van de dagen waarop ‘het wiel van het jaar’ wordt verdeeld in zomer en winter. Beltane is een belangrijke dag. De doodse winter maakt plaats voor de levendige zomer. Het is een tijd van tomenloze energie en vooruitgang. De natuur ontwaakt uit haar winterslaap en maakt zich klaar om zich volledig te ontplooien.

Beltane was bij de Kelten het feest dat de zomer inluidde. De bloeiende meidoorn was het teken van het vuur van Bel of Belenos. De oudste vermelding van dit feest was te vinden in de verklarende woordenlijst van Iers-Keltische begrippen die rond het jaar 900 werd samengesteld. De Kelten ontstaken met Beltane grote vuren die de warmte van de zon voorstelden. Het vuur verwijst naar de Zonnegod die moeder Aarde nu bevrucht. Door de samensmelting van de vrouwelijke en de mannelijke energie zal de aarde opnieuw vruchtbaar worden.

Bij de Germaanse stammen vierde men tijdens de nacht van 30 april op 1 mei het liefdespaar Wodan en Freya. Daarom is de nacht later de Walpurgisnacht genoemd. In het volksgeloof werd verteld dat tijdens deze nacht heksen van heinde en ver naar de heuvels vlogen om daar samen te komen en te feesten. Meestal gebeurde dat in het gezelschap van saters en duivels waarmee ze de liefde bedreven. Dit is de vertaling van de Hemelgod en de Moedergodin die in deze magische nacht de aarde terug vruchtbaar maakten.

In Katholieke kringen spreken ze van de meimaand als de maand van Maria, de katholieke meikoningin. Maria wordt vaak voorgesteld als de beschermster van de oogst. Zij werd geassocieerd met vreugde, met liederen en met dansen en bloemen. Ook vele Vlaamse kapelletjes worden in de maand mei extra versierd. Doordat zij onbevlekt ontvangen was, wordt zij ook vaak gezien als het symbool van vrouwelijke ontvankelijkheid.

Tot en met de 19 de eeuw heeft dit feest met zijn heidense oorsprong weten te overleven in het dagdagelijkse leven van de mensen. Zo werd in Europa toen nog overal over vuren gesprongen en rond de meiboom gedanst. Het was een volksfeest met muziek, dans en spelletjes, optochten en rituelen. Het feest werd vaak opgeluisterd met een kermis. Dit is tegenwoordig nog steeds zo, de voorjaarskermissen zijn ons zeer bekend.

Eigenlijk is er in al die vele eeuwen weinig veranderd. Denk maar eens aan de meiboom de nu terug zijn intrede vindt. Deze wordt geïntegreerd in lentefeesten, een alternatief voor het vormsel. Dit gebruikt heeft zijn intrede terug gevonden omdat het alles wat het meifeest symboliseert ook vertegenwoordigd: kracht, kameraadschap, energie, liefde, daadkracht…

 

Litha

 

Litha is het feest van de zomerzonnewende. Het is de langste dag van het jaar. Na deze dag zal de aanwezigheid van het zonlicht langzaam afnemen. De zon schrijnt zomers warm en de natuur bloeit welig. In geen enkel ander seizoen kan je zoveel natuurschoon bewonderen. We genieten van de buitenlucht en van de lange zomeravonden.

Voor de Kelten begint de zomer met Beltane en bereikt die haar hoogtepunt met Litha. Midzomer is dus een zonnig en vreugdevol feest. Een belangrijk thema was bij de Kelten de hoop op een goede oogst. Om gewassen en vruchten te laten rijpen is het nodig dat de zon nu volop schijnt. Warme dagen zijn nodig om de groene cyclus rond te maken. Bij de Kelten was vooral de vruchtzetting van het graan een kwetsbaar moment. In die tijd kon er vanalles misgaan van te weinig water, te veel water, insectenplagen, schimmelinfecties. Nu hebben de moderne landbouwers technische oplossingen voor alles om mislukkingen tegen te gaan. Ook bij de vroegere Christelijke beschavingen bad men bij dit feest (Sint Jan op 24 juni) voor de bescherming van de velden en deed men veldomgangen om de bescherming af te dwingen.

Ook het elfenvolk is op dit moment op pad doordat de sluier tussen de werelden op dit moment dun is. De elfenkoning Oberon en zijn gemalin Tatiana trokken met een stoet elfen rond om een groot, extatisch feest te houden. Tijdens midzomernacht zindert de natuur van de betovering en bruist ze van energie. Wie de elfenstoet van Oberon tijdens de midzomernacht wil zien voorbijtrekken moet zich, naar men zegt, ’s nachts schuilhouden onder de vlier. Volgens de legenden is honing iets dat het elfenvolk graag lust, dus leg zeker wat honing buiten.

 

Lughnasadh

 

Lughnasadh is de eerste viering van de oogst, waarbij dank wordt gezegd voor de vruchten van de aarde. In verschillende tradities zie je bij deze oogstfeesten dat er altijd sprake was van een ritueel waarbij de vruchtbaarheid van de vegetatie wordt overgedragen van de ene oogst op de volgende. Daartoe weren bijvoorbeeld een aantal graankorrels die bij het oogsten ritueel werden bijgehouden, door het nieuwe zaaigoed gemengd om de levenskracht van de oude oogst op de nieuwe vegetatie over te brengen.

Ook in de christelijke traditie vinden we deze periode terug als een magische periode. Vaak werden in deze periode kruiden en bloemen verzameld die dan als ruikers in de kerk werden gewijd of gezegend. Deze beloofden een geneeskrachtige werking te hebben en daarom werden ze in huis en in de stal opgehangen om de zieken, de bliksem en alle kwaad verre van het huis te houden. Delen werden in het haardvuur verbrand bij onweer, in thee getrokken bij ziekte of door veevoeder gemengd.

Het is ook een feest van de Keltische God Lugh. Lugh was immers de God die ervoor zorgde dat de aarde vruchtbaar werd. Hij werd immers één met de donkere aarde. Uit deze eenwording kwam de nieuwe plantengroei en dus ook het nieuwe graan. Graan was bij de kelten voedsel voor mens en dier en dus zeer belangrijk. Lughnasadh is dus het feest waarbij de Keltische God Lugh afdaalt in de onderwereld, als het licht van de zon afneemt.

 

Mabon

 

Mabon is de herfstequinox, het moment waarop licht en duisternis in volmaakt evenwicht zijn met elkaar, hoewel de beweging in de richting van de duisternis gaat. Het is het begin van de herfst. De dagen zijn al flink wat korter en het groene leven in de natuur gaat langzaam afsterven. Alles gaat verbleken, verdorren en verkleuren. Alles is op dit moment rijkelijk aanwezig in de natuur. De planten hebben rijpe, volwassen vruchten die sappig, zoet en opvallend zijn. De vogels doen zicht tegoed aan herfstvruchten. Ze vinden zaden, vruchten en noten vrijelijk voorhanden. Een waar feest. Ook de kleine dieren in het bos doen zich tegoed aan alles wat voorhanden is, maar zorgen eveneens voor heerlijke voorraden waar ze zich in de winter tegoed kunnen aan doen.

Ook dit feest is aan de oogst gewijd, de fruitoogst. De natuur overstelpt ons met haar gulle gaven waar we volop van kunnen genieten en proeven. In vroeger tijden was het herfstfeest vaak een feest van dankbaarheid. Vandaag is het danken voor iets ons vaak vreemd en doen we het veel te weinig. Daarom is het goed om nu het voornemen te nemen om dit meer te doen tijdens het jaar. Je zal merken dat wat je uitzendt, je ook terugkrijgt.

 

Zelf Mabon vieren: hoe kan je dat doen? 

We kregen via facebook van Comanche de vraag hoe ze zelf Mabon thuis kon vieren omdat ze er niet bij kon zijn in Herentals. Omdat we dit zo een goede vraag vonden, willen we hier via deze weg een antwoord op geven. Wat kan je dus allemaal doen om Mabon thuis te vieren? 

Mabon is het tweede oogstfeest, dus wat je ook doet, zorg zeker dat je de dag afsluit met een rijkelijk gevulde feesttafel. Je kan ook vrienden en familie uitnodigen om dit feestmaal samen met je te verorberen. Wat je zeker op de feesttafels moet staan hebben zijn allerlei lekkers met appelen (appelcake, appeltaart, appelmoes), maar ook noten (notentaart, notenslaatje), knolgroenten (pompoensoep, rapenragout) en wild mag niet ontbreken op de tafel (everzwijn, hert, fazant). Je kan dit feestmaal zo uitgebreid of sober houden als je zelf wil, maar probeer vooral met seizoensproducten te werken. 

Vermits de dagen aan het korten zijn en dit het feest is dat voor Samhain (het feest van de doden en het oplichten van de sluier tussen onze wereld en de onderwereld) plaatsvindt, is de sluier tussen de werelden al aan het dunner worden. Daarom mag je de avond van Mabon zeker je kaarten, pendel, theeblaadjes... bovenhalen. Orakelen is iets dat in deze tijd van het jaar makkelijker gaat omdat de energie die je nodig hebt meer voorhanden is. 

Je huis versieren met herfstkleuren en typische zaken die je in de herfst in de natuur vindt brengt je ook in de sfeer van Mabon. In je huis kransen met herfstbladeren en schalen met noten en eikels zetten en hangen is hier zeker op zijn plaats. 

Ook het maken en branden van eigen gemaakte wierrook is iets dat bij Mabon zeker op zijn plaats is. Hier kan je kruiden voor nemen die je nu nog kan vinden in je kruidentuintje, maar je kan ook kant en klare wierrook gebruiken en genieten van de geuren die in je huis verspreid worden. 

Mabon is ook de periode in het jaar dat je een balans gaat opmaken. Je gaat een afweging maken tussen wat je bereikt hebt dit jaar en waar je nog inspanningen voor moet leveren. Dit opmaken van de balans en het noteren ervan geeft helderheid en maakt dat je kan genieten van wat je verwezenlijkt hebt en je kan voorbereiden op waar je nog moet voor gaan. 

Tijdens het vieren van Mabon mag druivensap en wijn zeker niet ontbreken. De druiven hangen nu rijp aan de ranken en zijn klaar om geplukt en verwerkt te worden. Dat kan je direct verwerken in druivensap of beginnen verwerken in wijn die je dan volgend jaar bij Mabon kan consumeren. 

Als je echt ritueel werk wil doen, dan ga je vooral werken met het danken voor bepaalde zaken die je bereikt hebt en het treffen van voorbereidingen voor wat je nog wil aangaan. Dit ritueel werk doe je best op een altaar dat versierd is met herfstkleuren, oranje, geel en bruin. Ook je kaarsen zullen die kleuren hebben. 

Met deze tips kan je al een heel eind verder raken in het je verdiepen in Mabon. Lees zeker ook verder op deze pagina de betekenis van Mabon en verdiep je daar verder in. 

Blessed Mabon.